Sinds januari test ik wat er allemaal mogelijk is met mijn thuisbatterij in combinatie met onbalanshandel via Frank Energie. Een maandje experimenteren levert in elk geval veel inzichten op – en af en toe ook wat euro’s. Tijd voor een nieuwe update.
Meer informatie over mijn installatie en deze blogreeks lees je hier
Eerste stappen met onbalanshandel (12 t/m 17 februari)
Op 12 februari zette ik de onbalanshandel aan via Frank Energie. In de Enphase-app stond de batterij op self consumption, en in de Frank-app koos ik voor batterijmodus.
De batterij begon netjes om 19:00 met ontladen, omdat de onbalansprijs op dat moment 5 cent hoger lag dan de standaard EPEX-prijs. Om 22:00 werd er weer geladen, omdat de onbalansprijs toen 10 cent lager was. Klinkt goed, zou je zeggen.
Maar eerlijk is eerlijk: dit soort kleine prijsverschillen leveren te weinig op. Als je bedenkt dat een batterij slijt bij elke laad- of ontlaadbeurt, dan is het simpelweg niet rendabel bij zulke minimale winsten. Je hebt grotere prijsschommelingen nodig om het interessant te maken.
Een lichtpuntje op 13 februari
Op 13 februari ging het ineens wél ergens over. De onbalansprijs piekte die ochtend tot maar liefst €1,895 per kWh. Mijn batterij ontlaadde toen 10 kWh en leverde daarmee €10,49 op. Na correctie bleef er €9,42 over. Dát is precies waarvoor ik de batterij heb aangeschaft. Dit resultaat gaf me weer wat hoop voor de rest van de maand.
Een lichtpuntje op 13 februari
Op 13 februari ging het ineens wél ergens over. De onbalansprijs piekte die ochtend tot maar liefst €1,895 per kWh. Mijn batterij ontlaadde toen 10 kWh en leverde daarmee €10,49 op. Na correctie bleef er €9,42 over. Dát is precies waarvoor ik de batterij heb aangeschaft. Dit resultaat gaf me weer wat hoop voor de rest van de maand.
Wat is de terugverdientijd van een thuisbatterij?
Even rekenen: drie Enphase 5P-batterijen kosten samen zo’n €12.000. Als je dat bedrag in 6 jaar terug wilt verdienen, moet je gemiddeld €5,50 per dag overhouden aan slimme handel. En dat lukt alleen als je batterij optimaal wordt aangestuurd én de marktomstandigheden gunstig zijn. Denk aan forse prijsverschillen, vermijden van terugleverkosten en goed gebruik van je eigen zonnestroom.
Nieuwe instellingen, nieuwe frustraties (17 t/m 21 februari)
Omdat er tussen 14 en 17 februari nauwelijks iets werd verdiend, besloot ik de instellingen aan te passen.
- Enphase ging op AI-modus
- Frank Energie op onbalanshandel + zelfconsumptie, met een activeringsdrempel van €0,25/kWh
Het idee: alleen handelen bij echt gunstige prijzen, en ondertussen zoveel mogelijk eigen zonnestroom benutten. Klinkt logisch, maar in de praktijk liep het spaak. Op 19 februari had de batterij eigenlijk moeten ontladen om 11:00 vanwege de hoge onbalansprijs, maar hij laadde juist op. De oorzaak? De AI van Enphase kijkt vooral naar EPEX-prijzen, terwijl Frank stuurt op onbalansprijzen. Daardoor praatten de systemen langs elkaar heen.
Gevolg: een flinke EPEX-correctie en zelfs verlies op die dag.
Conclusie: Enphase AI werkt niet goed samen met Frank Energie
Volgens Enphase zou hun AI-functie in combinatie met onbalanshandel zorgen voor een terugverdientijd van 6 jaar – en zelfs 4,9 jaar als salderen blijft bestaan. Maar zoals het nu werkt, klopt dat plaatje niet.
Frank Energie geeft aan dat ze afhankelijk zijn van Enphase voor een goede koppeling. Enphase zelf verwijst naar een update die eind 2024 beschikbaar zou zijn, maar tot nu toe blijft het stil. Ondertussen werkt het gewoon niet zoals beloofd, en dat heeft directe gevolgen voor de financiële haalbaarheid van zo’n systeem.
Terug naar de basis (21 februari t/m 4 maart)
Om de situatie beter te kunnen volgen, heb ik de instellingen weer teruggezet:
- Enphase op self consumption
- Frank Energie op onbalanshandel + zelfconsumptie vanaf €0,25/kWh
Ik hoopte hiermee beter gebruik te maken van mijn eigen zonnestroom. Maar ook dit bleek niet optimaal. Op 26 februari werd mijn batterij ’s nachts volgeladen – terwijl het de volgende dag zonnig zou zijn. Gevolg: overdag kon ik mijn zonnestroom niet opslaan en moest ik terugleveren tegen lage prijzen. Niet handig.
Deze instelling kan wél interessant zijn in de wintermaanden (november t/m februari), wanneer er weinig zon is en je meer stroom uit het net nodig hebt. Maar in zonnige maanden levert het je weinig op.
Tijdelijk gestopt met onbalanshandel
Op 4 maart heb ik besloten om tijdelijk te stoppen met onbalanshandel via Frank Energie. Zolang de koppeling met Enphase niet goed werkt, laat ik liever zelf bepalen wanneer ik verkoop. Dat geeft meer controle en minder verrassingen.
In mijn volgende blog ga ik de focus leggen op de EPEX-handel via Enphase AI. Ook wil ik Enphase wijzen op de beloften die ze nog niet zijn nagekomen. Ter vergelijking: batterijsystemen zoals de Powerplay van Zonneplan lijken hier wél beter op afgestemd.
Energieverbruik februari: hoe pakt het financieel uit?
In februari heb ik 410 kWh van het net gehaald. De dynamische afrekening van Frank Energie kwam uit op €63,32. De winst uit onbalanshandel (die een maand later verrekend wordt) was €30,26. Netto betaalde ik dus €33,06 voor mijn stroom – ofwel €0,08 per kWh. En dat midden in de winter. De batterij helpt dus wél om voordelig in te kopen, zeker als de zon het even laat afweten.
Volgende maand: hoe goed werkt Enphase AI bij EPEX-handel?
Ik houd je op de hoogte.
Tot volgende maand!
Dit was mijn derde blog in de reeks over de Enphase 5P thuisbatterij. In de volgende update ga ik dieper in op:
✅ Hoe goed Enphase AI werkt bij EPEX-handel
✅ Wat de beloften van Enphase zijn – en wat er nog niet werkt
✅ Hoe de cijfers van maart eruitzien
Heb je vragen of wil je jouw eigen ervaringen delen? Laat het me weten!